Od wielu lat naukowcy z całego świata zajmują się tematyką właściwego oświetlania poszczególnych roślin. Jest to niezwykle istotne w przypadku roślin plantacyjnych, kiedy to prawidłowe warunki oświetleniowe pozwalają skrócić czas wegetacji oraz zwiększyć plon. Nie pomijajmy jednak roślin typowo ozdobnych. Oczywistością jest, że decydując się na uprawę roślin doniczkowych na małą skalę chcemy, aby były one jak najbardziej okazałe i cieszyły nasze oko estetyką. W warunkach domowych jest o wiele łatwiej bardziej kompleksowo zadbać o rozwój roślinności. Co jednak w przypadku naszego miejsca pracy? Tam, znacznie trudniej zadbać o rośliny doniczkowe. Nie zawsze w warunkach biurowych jesteśmy w stanie zapewnić roślinom prawidłowe warunki do rozwoju. Zwłaszcza gdy w biurze znajduje się wiele urządzeń elektronicznych, które produkują nadmierne promieniowanie. Jednak zapewnienie roślinom właściwych warunków jest możliwe. Wystarczy odrobina wysiłku i prawidłowo dobrane oświetlenie.
Wpływ oświetlenia na rośliny - warunki oświetleniowe a wzrost i rozwój roślinności
Kilkuetapowy program badawczy przeprowadzony na przykładzie bazylii przez Politechnikę Gdańską miał na celu przeanalizowanie efektywności poszczególnych systemów oświetlania roślin. Dokonane pomiary, obserwacje oraz obliczenia potwierdzają, znaną od wieków decydującą rolę oświetlenia w rozwoju rośliny. Mało tego, w większości przypadków w wyniku niedostatecznego oświetlenia roślin dochodzi nie tylko do zaburzenia ich rozwoju, ale często również do obumarcia.
Są jednak od tego wyjątki. Jak się okazuje istnieją gatunki roślin, które by przeżyć nie potrzebują zbytniej ilości nasłonecznienia. Idealne do ciemnych przestrzeni. Z pewnością sprawdzą się także w warunkach biurowych, gdzie często ze względu na dużą ilość ekranów, rzutników itp. istnieje konieczność zaciemnienia miejsca. Jednym z najczęstszych kwiatów, które zdobią biura są paprocie. Paprocie świetnie czują się w miejscach gdzie światło jest rozproszone i mało intensywne. Przykłady innych roślin niewymagających dobrych warunków oświetleniowych to: kalatea, skrzydłokwiat, monstera dziurawa, sansewieria gwinejska, bluszcz czy też peperomia.
Większość roślin jednak nie reaguje dobrze na brak lub niedostateczną ilość światła. Oto przykłady najpopularniejszych gatunków roślin, które najlepiej rozwijają się w dobrze nasłonecznionych miejscach i nie znoszą dobrze zaciemnienia:
- kaktusy,
- kalanchoe,
- noliny,
- oleandry,
- aloesy,
- agawy,
- wilczomlecze,
- pelargonie,
- i wiele innych.
W przypadku, gdy decydujemy się na rośliny doniczkowe wymagające sporej ilości światła, a nie mamy możliwości zapewnienia jej w pomieszczeniu biurowym w, z alternatywą przychodzą metody sztucznego doświetlania roślin.
Dostępne metody doświetlania roślin
W przypadku zaciemnionych pomieszczeń, z małą ilością okien lub jesienną/zimową porą, niedostateczna ilość światła bywa problemem dla właściwego rozwoju roślin. Warto więc zadbać o naszych zielonych przyjaciół i doświetlać rośliny odpowiednim, sztucznym światłem, także w biurach. Pamiętajmy, że rośliny zwiększają wilgotność powietrza oraz pochłaniają szkodliwe substancje z pomieszczenia. Warto więc w miejscu pracy otaczać się roślinnością.
W celu doświetlenia roślin należy wybrać odpowiednie żarówki. Te, które emitują białe światło poniżej 6400K nie są wstanie dostarczyć roślinom odpowiedniego do przeprowadzenia fotosyntezy spektrum światła. Odpowiednie żarówki to natomiast te, które emitują światło barwy czerwonej, niebieskiej i niewielki procent ultrafioletu i podczerwieni. To właśnie spektrum światła jest konieczne by rośliny mogły przeprowadzić efektywny proces fotosyntezy. Chlorofile A i B zawarte w roślinach absorbują światło niebieskie oraz czerwone. Światło niebieskie odpowiada za ubarwienie, hamuje przedłużanie pędów, a pobudza do rozwoju liście. Światło czerwone natomiast pobudza do kwitnienia.
Białe światło powyżej 6400K także jest w stanie efektywnie doświetlić rośliny doniczkowe. Żarówka LED 6500K daje satysfakcjonujące efekty w przypadku doświetlania doniczkowych roślin. Funkcjonalność, duży wybór wariantów oraz wygoda dają lampom LED znaczną przewagę nad innymi metodami doświetlania. Najczęściej jednak do oświetlania roślin wybierane są lampy GrowLed,
Lampy, które sprawdzą się w celu doświetlenia roślin biurowych:
- lampy sodowe HPS i metahalogenkowe MH,
- lampy fluorescencyjne,
- lampy LED
Co zatem z zielonymi ścianami z żywych roślin w biurach?
Zielone ściany znajdujące się w pomieszczeniach wymagają doświetlenia. Gdy są oświetlone zbyt małą ilością światła, światłem o złym spektrum lub pod złym kątem, z pewnością pojawią się problemy z przeprowadzaniem przez rośliny procesu fotosyntezy. Rośliny nierozwijające się prawidłowo będą nieestetycznie wyglądać na zielonej ścianie, a przecież nie o to chodzi. Tak jak wcześniej wspomniano, konieczny jest dobór właściwej temperatury barwowej oraz widma jakie źródło emituje. Przy wyborze reflektorów doświetlających zieloną ścianę należy wziąć pod uwagę, że powinny posiadać one na tyle dużą moc by oświetlić ścianę z odpowiedniej odległości. Sprawdzą się lampy LED emitujące białe światło powyżej 6400K lub lampy emitujące światło czerwone i niebieskie.
Alternatywa dla żywych roślin
W przypadku, gdy nie mamy możliwości zapewnienia roślinom odpowiedniego nasłonecznienia oraz doświetlania sztucznym światłem, z alternatywą przychodzą rośliny stabilizowane oraz sztuczne. Nie wymagają one większej dbałości. Wystarczy jedynie od czasu do czasu oczyścić je z gromadzącego się na nich kurzu. Są więc świetną alternatywą dla żywych roślin w pomieszczeniach biurowych. Termin "rośliny sztuczne" jest powszechnie znany i nie wymaga większego wyjaśniania. Co jednak z roślinami stabilizowanymi? Mimo rosnącej popularności tego rozwiązania, wciąż nie wszyscy zdają sobie sprawę czym właściwie jest stabilizacja roślin. To nic innego jak "zatrzymanie rośliny w czasie". Dzięki przygotowanej mieszanki stabilizującej, która wnika w rośliny utrwala je i zapewnia wygląd wciąż żywej, naturalnej rośliny. Rośliny takie nie wymagają specjalnej opieki, światła czy też wody. Jest to więc idealne rozwiązanie do biur.
Zalety roślin stabilizowanych oraz sztucznych:
- brak konieczności podlewania, nawożenia, przesadzania itp.,
- brak konieczności dbania o odpowiednie naświetlenie,
- brak konieczności przestrzegania określonej temperatury,
- nie uczulają,
- nie wydzielają niebezpiecznych toksyn, które mogą być wydzielana przez niektóre gatunki roślin,
- nie emitują dwutlenku węgla.
